De Mama en ik, wij doen om de zoveel maanden van rendez-vous op zondagochtend. Van literair rendez-vous om volledig te zijn. Wij karren dan tegen 10u30 tezamen naar Herentalse Lakenhallen voor ‘Boeken & Bubbels’, een podiumprogramma waarin collega Katrien Lodewyckx telkens een schrijver en een boekenminnende mediafiguur op de sofa ontvangt voor een goede babbel over de twee L’en: Literatuur en het Leven.
Vorige keer waren Joost Vandecasteele en acteur Erik Goris te gast. De zaal zat toen niet vol. Maar De Mama en ik, wij zijn nogal fan van Joost en zijn nietsontziende tirades tegen Het Systeem, dus wij vonden het niet erg om tot het selecte publiek van deze zelfverklaarde niche-auteur te behoren.
Afgelopen zondag verwerd deze literaire ochtend tot een vrouwenaangelegenheid. Kristien Hemmerechts en Frieda Van Wijck waren de gespreksgasten van dienst, en dat bracht kennelijk vooral vrouwvolk (gemiddelde leeftijd 45, zo schatten we) op de been. Vonden wij wederom niet erg. Want De Mama en ik, wij waren van mening dat deze twee belezen vrouwen het etiket van ‘toffe madam’ (o jee, hebben we dat hier écht neergeschreven?) allang overstegen hebben. Intellectueel zijn én vrouw zijn én het ook nog goed kunnen uitleggen: moge la Hemmerechts er het levende bewijs van zijn dat die combinatie nog steeds niet door iedereen gesmaakt wordt in deze patriarchale maatschappij. Vandaar wellicht, dat die ongelooflijk belegen uitdrukking van hierboven nog al te vaak van stal gehaald wordt inzake vrouwen-met-een-mening.
Maar passons. Ik wilde vooral een uitspraak van Frieda belichten, die de laatste dagen in mijn hoofd is blijven rondspoken.
Zij vertelde namelijk hoe ze ooit in de gebouwen van de VRT een workshop ‘racisme in de media’ volgde (“Ik was daar, merkwaardig genoeg, de enige journaliste tussen allemaal producers en houders van andere niet-journalistieke functies.”) Racisme in de media, dat vond Frieda aanvankelijk een vrij vergaande gedachte. Toch niet bij ons, dacht zij.
De lesgever was zelf van Britse afkomst en had het fenomeen vooral daar bestudeerd. Hij bleek een goede tip te hebben voor wanneer je twijfelt aan het al dan niet racistische gehalte van een uitspraak in de media. Een tip die Frieda sindsdien ook consequent toepast, en met succes. Wanneer je uitspraken hoort over minderheidsgroepen, vervang dan de naam van de betreffende minderheidsgroep dan eens door ééntje waartoe je zelf behoort.
“Zelf toets ik die uitspraken dus steevast af door de minderheidsgroep te vervangen door ‘Limburgers’ “, sprak Frieda ons toe. “Maar je kan dat natuurlijk ook perfect doen met ‘Kempenaren’ “, vervolgde ze. “Je moet het echt eens proberen. Je zal versteld staan van de hoeveelheid racistisch getinte uitspraken in de media.”
Zullen we doen, Frieda. Zullen we zeker doen.
